Phân biệt bệnh teo não với các bệnh lão hóa của người già
Quy luật của tuổi già là sự lão hóa. Tuy nhiên, chính sự lão hóa lại là một trong những nguyên nhân chủ yếu cho bệnh tật phát sinh và phát triển nhanh chóng. Đặc tính chung là sự lão hóa xuất hiện và diễn biến “không đồng thì, không đồng tốc và không đồng bộ”, do đó sẽ ảnh hưởng đến từng cơ quan, bộ máy, hệ thống trong cơ thể, đặc biệt là hệ thần kinh.
I, Triệu chứng và diễn tiến bệnh
Những triệu chứng đầu tiên của căn bệnh teo não và sự lão hóa của người già thường bắt đầu với biểu hiện là thay đổi tính tình và giảm trí nhớ. Tuy nhiên, diễn tiến của bệnh teo não và sự lão hóa của người già sẽ dần dần khác nhau theo thời gian, cụ thể:
Triệu chứng của bệnh nhân mắc bệnh teo não | Triệu chứng lão hóa của người già bình thường |
Thường quên toàn bộ các sự kiện (thí dụ không thể nhớ đã ăn trưa chưa?) | Thường quên một phần của sự kiện (thí dụ nhớ đã ăn trưa rồi nhưng không thể nhớ đã ăn tráng miệng bằng loại trái cây nào) |
Hiếm khi nhớ lại sau đó | Thường nhớ lại sau đó |
Thường phủ nhận sự suy giảm trí nhớ và tìm cách che giấu nó như tìm cách thay đổi chủ đề câu hỏi, nói đùa … | Sẵn sàng chấp nhận sự giảm sút trí nhớ và thường yêu cầu người khác giúp mình nhớ lại. |
Các kỹ năng như đọc, viết thường giảm sút nặng nề. | Các kỹ năng này thường còn nguyên vẹn. |
Thường không thể tuân theo các hướng dẫn bằng lời nói hay chử viết | Có thể tuân theo các hướng dẫn bằng lời nói hay chữ viết |
Không thể sử dụng các ghi chép nhắc nhở | Có thể sử dụng các ghi chép nhắc nhở |
Giảm khả năng tự chăm sóc bản thân ngày càng tăng | Thường đủ khả năng tự chăm sóc bản thân |
Bảng 1: Phân biệt triệu chứng giảm trí nhớ trong bệnh teo não và ở người già bình thường
Dần dần trí nhớ người bệnh teo não ngày càng giảm. Họ mất dần khả năng ghi nhớ và vận động như: mất tập trung, khó tư duy, dễ cáu gắt, mất ngủ, đau đầu… nặng hơn nữa là mất dần trí nhớ gần, trí nhớ xa, cạn từ, mất ngôn ngữ, mất khả năng giao tiếp, và cuối cùng bộ não của họ chỉ như tờ giấy trắng. Họ đi lại khó khăn, run rẩy và không có khả năng làm những công việc quen thuộc như ăn uống, vệ sinh cá nhân…
Khoảng 30% bệnh nhân có ảo giác và 30% bệnh nhân có hoang tưởng. 40 – 50% bệnh nhân có các triệu chứng trầm cảm và lo âu.
Diễn tiến bệnh sẽ trở nên nặng hơn một cách từ từ. Thời gian sống trung bình của người bệnh từ lúc phát bệnh đến lúc chết thường là từ 8 – 10 năm. Bệnh nhân thường chết vì suy kiệt hoặc do các bệnh lý phối hợp như viêm phổi, bệnh tim mạch …
Đọc tiếp: Bệnh teo não có chữa được không?
II, Chẩn đoán lâm sàng và hình ảnh não bộ giữa bệnh nhân teo não và người già
Việc chuẩn đoán lâm sàng và hình ảnh não bộ ngày càng tiến bộ, giúp các bác sĩ có thể phân biệt được đâu là dấu hiệu mắc bệnh của bệnh nhân teo não và sự lão hóa thông thường ở người già:
Chẩn đoán bệnh nhân mắc bệnh teo não | Chẩn đoán lão hóa ở người già |
|
|
Bảng 2: Phân biệt sau chẩn đoán lâm sàng và hình ảnh giữa bệnh nhân teo não và người già bình thường
III, Nguyên nhân gây ra bệnh teo bão và sự lão hóa ở người già
Theo các bác sĩ chuyên khoa tại Viện Y Học Bản Địa Việt Nam và Viện Y Học Cổ Truyền Quân Đội có đưa ra những nguyên nhân cơ bản dẫn đến bệnh teo não và sự lão hóa ở người già như sau:
Nguyên nhân mắc bệnh teo não | Nguyên nhân lão hóa ở người già |
Phần lớn các trường hợp teo não đều không tìm thấy nguyên nhân rõ ràng. Tuy nhiên, mô hình và tốc độ tiến triển của teo não phụ thuộc vào các bệnh có thể là nguyên nhân chủ yếu như sau:
|
Trong khoảng đời người từ 20 – 90 tuổi, trọng lượng của não giảm 10 – 20% làm cho não bị teo dần, có thể thấy rõ nhất tại các vùng trán, đỉnh và thái dương. Khối lượng não bị giảm đi phản ánh số lượng tế bào thần kinh ngày càng ít và teo đi, có thể giảm tới 50% ở một số khu vực của não, đặc biệt ở vỏ não. Theo mức độ già đi của cơ thể, các quá trình teo và loạn dưỡng trong các tế bào thần kinh ngày càng gia tăng. Sự thoái hóa của tế bào thần kinh có hiện tượng thoái biến các khớp thần kinh, nơi giữ vai trò quan trọng đối với các chất truyền dẫn thần kinh. Phần lớn tiền thân của các chất truyền dẫn thần kinh là các acid amin có nguồn gốc từ thức ăn cung cấp cho cơ thể. Sự suy yếu của chức năng thần kinh không phải là do một bệnh cụ thể nào mà do tuổi tác khiến cho các mạch máu bị lão hóa, sự co bóp của tim cũng không mạnh như trước khiến cho lưu lượng máu đến nuôi não giảm, oxy đến não cũng kém hơn trước. Đây là nguyên nhân chính của sự suy yếu chức năng hệ thần kinh nói chung và hoạt động nhận thức của người già nói riêng. Cũng phải kể đến một nguyên nhân nữa là sự lão hóa của các tế bào thần kinh theo tuổi tác. Ở những người cao tuổi mắc một số bệnh như tăng huyết áp, đái tháo đường, tim mạch… thì quá trình lão hóa hệ thần kinh sẽ nhanh, mạnh hơn so với những người bình thường. |
Bảng 3: Phân biệt nguyên nhân mắc bệnh teo não và sự lão hóa ở người già
Trên đây là bài phân tích những khác biệt về triệu chứng, thông tin sau chuẩn đoán lâm sàng, hình ảnh và nguyên nhân mắc bệnh teo não cùng sự lão hóa của hệ thần kinh ở người già. Từ đó chúng ta có phương pháp xác định và điều trị căn bệnh teo não một cách kịp thời nhất, cũng như có cách phòng tránh sự lão hóa các tế bào thần kinh nhằm tránh gây ra tổn thương nặng đến bộ não và sức khỏe ở người già.
Bài viêt liên quan
- Nguyên nhân teo não & Những nguy cơ tiềm ẩn của bệnh
- Bệnh teo não nên ăn gì? Top những thực phẩm gây teo não cần tránh
- Dấu hiệu teo não - Những triệu chứng nguy hiểm cần lưu ý
- Bệnh teo não ở người trẻ tuổi - Nguyên nhân và cách phòng bệnh
- Teo não tuổi già - Nguyên nhân, hiện tượng, cách chữa bệnh
- Bệnh thoái hoá tiểu não - Dấu hiệu và cách điều trị
- Cây thành ngạnh| Cây thuốc quý chữa teo & tăng trí nhớ